Suche
Mein Konto
Akkoord van Schengen: 50 jaar vrijheid en nieuwe uitdagingen!
Frankfurt (Oder) belicht de ontwikkelingen van het Akkoord van Schengen en de uitdagingen van het EU-migratiebeleid sinds 1985.
Akkoord van Schengen: 50 jaar vrijheid en nieuwe uitdagingen!
Op 14 juni 1985 werd in de pittoreske gemeente Schengen in Luxemburg een mijlpaal in de Europese samenwerking bereikt: het Akkoord van Schengen. Het werd gezamenlijk ondertekend door Nederland, Duitsland, België, Frankrijk en Luxemburg en was bedoeld om de persoonlijke controles aan de binnengrenzen te verminderen en een nieuw tijdperk van reizen binnen Europa in te luiden. Vandaag, veertig jaar later, wordt het Schengengebied, dat nu bijna alle EU-lidstaten omvat, evenals Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland, gevierd in de media. Maar het ontmantelen van de grenscontroles is niet zonder uitdagingen
.
De politicoloog prof. dr. Funda Tekin over de huidige spanningen tussen vrijheid en veiligheid binnen het Schengengebied. Hoewel ongeveer 420 miljoen mensen sinds 1985 de mogelijkheid hebben gehad om vrij te reizen, worden de lidstaten geconfronteerd met steeds complexere uitdagingen, zoals het beheer van migratie en het beveiligen van de buitengrenzen. Het tijdelijke herstel van de grenscontroles in Duitsland is slechts één voorbeeld van hoe kwetsbaar het evenwicht tussen openheid en veiligheid is.
Kritieke uitdagingen en migratiedynamiek
In 2015 kende de EU een dramatische toename van het aantal illegale grensoverschrijdingen aan haar buitengrenzen, waarbij tot wel 1,83 miljoen gevallen werden geregistreerd. Dit aantal is gedaald tot ongeveer 200.000 in 2021. Reden voor geruststelling? Niet helemaal. Zoals uitgelegd op europarl.eu, heeft de EU nieuwe instrumenten en agentschappen in het leven geroepen om deze uitdagingen aan te pakken, waaronder het Schengeninformatiesysteem en het Europees Grens- en Kustwachtagentschap (Frontex). Deze maatregelen zijn bedoeld om de buitengrenzen beter te controleren en de afhandeling van asielaanvragen te verbeteren.
Maar waar is de menselijkheid? Critici wijzen erop dat de interactie tussen veiligheid en de behandeling van kwetsbare mensen, vooral niet-begeleide migrantenkinderen, ontrafeld zou kunnen worden. Hoewel het Fonds voor Geïntegreerd Grensbeheer (IBMF) de capaciteiten van de lidstaten bevordert, heeft het ook invloed op de respectieve asielprocedures.
De ontwikkeling van het Schengengebied en de huidige discussies
Het Schengengebied was niet altijd een gegarandeerde vrijheid voor reizigers. Uit historische overzichten blijkt dat de successen van het akkoord uit 1985 gebaseerd waren op tientallen jaren van politieke inspanningen, die zich uitstrekten van het Verdrag van Rome in de jaren vijftig tot de invoering van het Schengenprotocol in 1997. Oude zorgen over de veiligheid hadden in het verleden herhaaldelijk tot tegenslagen geleid.
Ondanks de uitdagingen blijft de visie van een gemeenschappelijk Europees asielstelsel bestaan, ook al zijn er regionale onevenwichtigheden, die vooral landen als Griekenland treffen. bpb benadrukt dat de verantwoordelijkheid voor de bescherming van mensen die bescherming zoeken ongelijk verdeeld is en voor tal van problemen kan blijven zorgen.
De oprichting van een geharmoniseerd systeem, zoals het European Travel Information and Authorization System (ETIAS) vanaf medio 2025, zou een oplossing kunnen zijn. Reizigers die zonder visum arriveren, worden vóór aankomst in de EU gecontroleerd. De uitdagingen zijn dus complex, maar de hoop op een verenigd en eerlijk Europa blijft sterk.